เรื่องของเฟรมจักรยาน

     เฟรมของจักรยานถือได้ว่าเป็นแกนกลางของจักรยาน หรือจะเรียกได้ว่าเป็นตัวถังของรถจักรยานก็ว่า เฟรมจักรยานจะเป็นชิ้นส่วนกลางที่เชื่อมต่อกับอุปกรณ์ต่างๆของจักรยานให้ขับเคลื่อนไปได้ ดังนั้นเฟรมจักรยานหรือตัวถังจักรยานจึงมีความสำคัญมาก และวัสดุที่นำมาทำเฟรมจักรยานก็มีหลากหลายวัสดุให้เลือกใช้งาน

วัสดุที่นำมาทำเฟรมจักรยาน

เฟรมจักรยานไททาเนียม (Titanium) 
     เป็นเฟรมขวัญใจของนักจักรยานทั้งหลายที่ต้องการครอบครองเป็นเจ้าของ นักจักรยานตัวจริงและมือสมัครเล่นน้อยคนนักที่ไม่รู้จักเฟรมจักรยานไททาเนียม
     ไททาเนียม (Titanium) เป็นธาตุในโลหะที่ถูกค้นพบในปี ค.ศ.1797 โดย William Gregor เป็นโลหะที่มีแสงเป็นประกายขาวคล้ายเงิน มีความทนทานต่อการสุกร่อนเป็นเยี่ยม เมื่อทำให้ร้อนสามารถดัดโค้งงอได้รูปร่างตามต้องการ มีน้ำหนักเบา เมื่อทำให้เป็นวัตถุผสมมีความแข็งแรงทนต่อการบิดดึงได้ดีมาก แต่ขึ้นรูปหรือเชื่อมต่อให้สวยงามได้ยาก ต้องใช้ผู้ชำนาญและอุปกรณ์ในการเชื่อมต่อชนิดพิเศษ ส่วนใหญ่ถูกนำไปใช้ในการทำชิ้นส่วนของเครื่องบิน ยานอวกาศ เรือดำน้ำ ดาวเทียม รวมถึงรากฟันเทียม และบางส่วนของขีปนาวุธ นอกจากค้นพบได้ในโลกเราแล้ว ยังพบว่ามีอยู่ในดวงอาทิตย์และดวงดาวต่าง ๆ อีกด้วย
     ไททาเนียมเป็นวัตถุต้องห้ามที่ต้องมีใบอนุญาตในการซื้อขาย มีราคาแพง ไม่มีขายตามร้านค้าวัสดุทั่วไป เหมือนกับเหล็กหรืออลูมิเนียม
  
จักรยานเฟรมไททาเนียมนั้นมีอยู่สองเกรดด้วยกัน คือ
  • ท่อที่ผลิตในอเมริกา 
  • ท่อที่ผลิตในประเทศจีนและรัสเซีย 
     ข้อแตกต่างกันที่ต้นทุนการผลิตและคุณภาพ ราคาจึงแตกต่างกันมากโดยปกติไททาเนียมจะมีส่วนผสมของโลหะสองชนิตามอัตราส่วนดังนี้ คือ3AL/2.5V = (Aluminium = 3 % / Vanadium = 2.5 % ) ส่วนที่เหลือเป็น Titanium 4AL/6V = (Aluminium = 4 % / Vanadium = 4 % ) ส่วนที่เหลือเป็น Titaniuam

     ท่อไททาเนียมที่ทำจากรัสเซีย มีทั้งสองชนิดเหมือนกัน แต่เมื่อทดสอบคุณภาพแล้วพบว่าท่อของรัสเซียมีคุณภาพด้อยกว่าที่ทำในอเมริกาถึง 40 % ในด้านความทนทานต่อแรงบิดดึง ส่วนท่อไททาเนียมที่ผลิตในประเทศจีนนั้น ใช้สวนผสม 3AL/2.5V ถึงแม้จะมีส่วนผสมทางเคมีอยู่ในระดับเดียวกัน กับมาตรฐานทั่วไป แต่พบว่าของจีนยังมีส่วนผสมอื่น ๆ ปนอยู่ ทำให้ความแข็งแรงด้อยไปกว่าที่ผลิตในรัสเซียเสียอีก จึงลงความเห็นว่า ท่อไททาเนียมทั้งที่ผลิตในรัสเซียและผลิตในประเทศจีน ยังมีคุณภาพและน้ำหนักไม่ดีเท่ากับที่ผลิตในอเมริกา
     ผู้ผลิตเฟรมจักรยานหลายรายที่ใช้ท่อไททาเนียม ที่ทำในประเทศรัสเซียและจีน ต้องใช้กลยุทธ์ในการขายสินค้าของตนโดย "รับประกันคุณภาพตลอดอายุการใช้งาน"

     ในสหรัฐอเมริกา Sandvik คือผู้ผลิตท่อไททาเนียม ที่มีชื่อเสียงที่สุดรายหนึ่ง และเป็นที่นิยมสำหรับการนำมาทำเฟรมจักรยาน จึงมีการประมูลสิทธิ์ในการซื้อท่อ เพื่อไปใช้ในการทำจักรยานของตนแต่เพียงผู้เดียว อย่างไรก็ตาม Sandvik ไม่ใช่ผู้ผลิตท่อไททาเนียมรายเดียวในอเมริกา เช่น เฟรมชั้นยอดของ Merlin กลับไปใช้ท่อไททาเนียมของ Haynes ที่ผลิตในเมือง Arcadia รัฐ Louisiana ซึ่งเป็นแหล่งผลิตท่อไททาเนียมระดับท๊อป ราคาแพง คุณภาพเยี่ยมอีกยีห้อหนึ่ง

เฟรมจักรยานเหล็ก (Steel)
     เฟรมจักรยานเหล็ก (Steel) เป็นวัสดุดั้งเดิมในการใช้ทำตัวถังจักรยาน ให้ความรู้สึกที่ดีในการขับขี่ ควบคุมง่าย ขี่สนุก ให้ตัวดี ไม่แข็งกระด้าง แข็งแรง ทนทาน รับน้ำหนักได้ดี
     ข้อเสียเฟรมจักรยาน คือ มีน้ำหนักมาก ลำบากในการดูแลรักษา เป็นสนิมได้ง่าย จึงนิยมนำเฟรมจักรเหล็กมาชุบโครเมี่ยมเป็นทางเลือก
     เฟรมจักรยานเหล็กคุณภาพดี ที่ออกมาวางจำหน่าย เช่น Breezer และ Voodoo และมีนักแข่ง และผู้ที่นิยมจักรยานไม่น้อยทีเดียวที่นิยมชมชอบ ตัวถังหรือเฟรมจักรยานที่ผลิตจากเหล็ก
     ด้วยคุณสมบัติของเหล็กที่มีน้ำหนักมาก นักจักรยานจึงไม่นิยมใช้แข่งขันกันมากนักเพราะยังมีวัสดุประเภทอื่นที่มีคุณภาพใกล้เคียงหรือดีกว่าในการทำตังถังหรือเฟรมจักรยาน ประกอบกับข้อได้เปรีบยที่มีน้ำหนักน้อยกว่าตัวถังหรือเฟรมจักรยานที่ทำด้วยเหล็ก ด้วยเหตุผลนี้ เหล็กจึงไม่ค่อยจะเป็นที่นิยมนำมาใช้เป็นวัสดุสำหรับผลิตจักรยานในเชิงการกีฬา เหล็กจึงเป็นที่นิยมในการผลิตตัวถังจักรยานในเชิงพาณิชย์โดยทั่วไปเสียมากกว่า ด้วยคุณสมบัติที่แข็งแกร่งของมัน เหล็กจึงยังสามารถครองตลาดจักรยาน ได้มาตั้งแแต่อตีดกาลจนถึงปัจจุบัน
  
เฟรมจักรยานโครโมลี่ (Chromoly)
     โครโมลี่ (Chromoly) เป็นโลหะผสมระหว่างเหล็กกับโมลิบดีนั่ม (Molybdenum) มีน้ำหนักเบากว่าเหล็ก ท่อโครโมลี่ดี ๆ บางยีห้อมีน้ำหนักไม่ต่างจากไททาเนี่ยมเท่าไหร่นัก
     จุดเด่นของโครโมลี่ ให้เฟรมจักรยานน้ำหนักเบา ขี่สนุก
     ข้อเสียเฟรมจักรยานโครโมลี่ คือ ดูแลรักษาค่อนข้างยากพอสมควร เป็นสนิมง่ายเหมือนเหล็กทั่ว ๆ ไป
     เฟรมจักรยานโครโมลี่เป็นที่นิยมของบรรดานักจักรยานทั้งหลาย เป็นตัวเลือกลำดับต้นๆเลยก็ว่าได้
     ท่อโครโมลี่ที่มีชื่อเสียงได้แก่ Ritchey / Reynolds และ Columbus เฟรมโครโมลี่ ราคาไม่แพงนัก ที่นิยมใช้กัน เห็นจะเป็นรถของ KHS โดยใช้ท่อของ True Temper

เฟรมจักรยานอลูมิเนียม (Aluminium)
     อลูมิเนียม (Aluminium) เป็นเฟรมจักรยานยอดนิยมของนักจักรยาน ด้วยอลูมิเนียมมีน้ำหนักเบา ดูแลรักษาง่าย ไม่เป็นสนิมแต่อาจเกิดการผุกร่อนได้ จากอลูมิเนียมอ๊อกไซด์
     อลูมิเนียมมีให้เลือกหลายเกรด เช่น 6061 / 7005 / หรือ Elan3. / Elite สูตรผสมของท่อ Easton เฟรมจักรยานอลูมิเนียมขี่จะไม่ค่อยนิ่มนวลเหมือนเฟรมชนิดอื่น ค่อนข้างแข็งกระด้างเมื่อขับขี่ในทางวิบาก แต่กลับตรงกันข้ามขี่ได้ดีในทางเรียบและทางสูงชัน ราคาไม่แพง มีให้เลือกมากมายในท้องตลาด รูปร่างและสีสรรคสวยงามสดุดตาผู้พบเห็น
     ข้อควรพึงระวังในการดูแลรักษา สำหรับผู้ใช้เฟรมจักรยานที่ผลิตด้วยอลูมิเนียม เนื่องจากอลูมิเนียมสามารถเกิดการผุกร่อนได้ด้วยหลาย ๆ สาเหตุ แต่สาเหตุที่สำคัญที่สุดมักจะพบบ่อย ๆ คือไอน้ำจากน้ำเค็ม สำหรับผู้ที่อยู่ติดทะเล ควรหมั่นรักษาเช็ดทำความสะอาดด้วยทุกครั้งหลังจากการใช้งาน และที่ไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้คือ เหงื่อจากตัวเราในระหว่างการขับขี่ หยดเหงื่อที่ไปโดยเฟรมอลูมิเนียมนั้น หากเราละเลยก็อาจจะทำให้เฟรมของเราเกิดการผุกร่อนได้เช่นกัน

เฟรมจักรยานคาร์บอนไฟเบอร์ (Carbon Fiber)
     คาร์บอนไฟเบอร์ (Carbon Fiber) ที่นำทำเฟรมจักรยานที่นิยมและชื่นชอบของนักจักรยานเป็นอย่างมากถือได้่ว่าประสบความสำเร็จเป็นมากในการนำคาร์บอนไฟเบอร์มาทำเฟรมจักรยานถือได้ว่าเป็นตัวเลือกของเฟรมจักรยานลำดับต้นๆ
     ข้อดีของคาร์บอนไฟเบอร์ สามารถทำให้แข็งกระด้างมากหรือน้อย ทำให้เบามากหรือนำไปเสริมในบางจุดที่ต้องรับแรงกระแทกมาก ๆ ได้ มีความทนต่อการกัดกร่อนสูง
     ข้อเสียของคาร์บอนไฟเบอร์ มีราคาแพง เชื่อมต่อยาก ดังนั้นตามข้อต่อที่รับแรงกระแทกสูง ๆ จะเกิดปัญหาได้ง่าย เขาจึงเลือกที่จะนำคาร์บอนไฟเบอร์ไปทำตัวถังประเภท โมโนค็อด (monocogne) หรือเฟรมจักรยานชิ้นเดียวแทน